Literaire prijs voor vrouwen in het Romeinse Vrouwenhuis

In de namiddag van zaterdag 1 december 2018 werden in een historisch gebouw in Rome de prijzen uitgereikt aan de winnaressen van de XIX editie van ‘Scrittura femminile’. Laat ik het vertalen met Vrouwen schrijven. Deze literaire prijs voor vrouwen wordt jaarlijks georganiseerd door twee verenigingen. De eerste “il Paese delle Donne” werd opgericht in 1985. De tweede “Donna e Poesia” in 1975.

Bij de prijsuitreiking was ik aanwezig, omdat Antonella Fimiani, één van de autrices is van onze uitgeverij Apeiron Editori. Haar boek Etty Hillesum, Donna della parola was uitgekozen in de sectie essayïstiek. Fimiani’s boek kreeg geen prijs, maar wel een ‘eervolle vermelding’. Het stond als eerste op de lijst van vier en de schrijfster kreeg een mooi certificaat uitgereikt. Ze kreeg bovendien gelegenheid om een dankwoord uit te spreken en enige opmerkingen over haar boek te maken.

Het boek

Ik zou wat ze vertelde als volgt willen samenvatten: in dit  boek onderzoekt zij het verband tussen het schrijven en het menselijk bestaan. Zij volgt de  ontwikkelingen en fases in Hillesums schrijven. Eerst buigt zij zich over de dagboeken die Hillelsum in Amsterdam schreef. En vervolgens kijkt zij naar de brieven uit Westerbork.

Via een analyse van de artistieke relatie met de poëzie van Rainer Maria Rilke onderzoekt Fimiani Hillesums teksten niet alleen in hun oorspronkelijke band met de literaire creatie, maar tevens als geschreven uitdrukking van de getuigenis. Het denken van Hillesum wordt in verband gebracht met Hannah Arendt, met Primo Levi, Robert Antelme, Elie Wiesel en Jean Améry. Uit de dialoog met het werk van deze auteurs blijkt de diepgang van Hillesums werk. Het loopt vooruit op kernvragen van de naoorlogse literatuur.

Het was overigens niet de eerste keer dat Etty Hillesum in het Romeinse vrouwenhuis werd verwelkomt. Op 10 november 2011 werd in dezelfde zaal het boek Amicizia, ammirazione, mistica, van Ria van den Brandt gepresenteerd.

Het Romeinse Vrouwenhuis

Iets over het historische gebouw: Het internationale vrouwenhuis – La casa internazionale delle donne. Het complex met de aangrenzende kerk was een klooster: de Goede Herder genaamd. Het was een tehuis voor de heropvoeding van in kerkelijke ogen ‘zondige vrouwen’ en actief vanaf het einde van de 16^e eeuw. Aan die bestemming kwam na de Tweede Wereldoorlog een eind en tussen 1950 en 1970 werd het gebouw gebruikt als gevangenis voor vrouwen die kleine misdaden hadden gepleegd.

Na een decennium als centrum voor opvang van minderjarigen en hulpverlening aan ouderen te hebben gediend, werd het in de jaren tachtig het Romeinse Vrouwenhuis. In 1985 besloot het gemeentebestuur dat het complex voortaan aan de Romeinse feministische beweging onderdak zou geven.

Eén van de drijvende krachten achter deze literaire prijs voor vrouwen is Maria Paola Fiorensoli. In haar boek ‘De stad van de eeuwige Godin’ (La città della Dea perenna, 1999) vertelt zij de lange voorgeschiedenis van het gebouw en zijn inwoners, dat vanaf de jaren tachtig in de 20^e eeuw verandert in het bruisende centrum van de Romeinse feministische beweging.

Aantekeningen bij een Literaire prijs voor vrouwen in het Romeinse vrouwenhuis

• Er bestaat geen Nederlandse editie van Antonella Fimiani’s boek, noch van het genoemde boek van Ria van den Brandt.
• Hier de link naar Fimiani’s Facebook pagina.