Harry Mulisch in Italiaanse vertalingen Een kort overzicht

Over Harry Mulisch in Italiaanse vertalingen kan dit zeggen: er verschenen vier romans. Vergelijk dat eens met een Renate Dorrestein of een Cees Nooteboom. Van de eerste kwamen ruim vijftien vertalingen uit en van Nooteboom zeker een dozijn. Dit is niet de plaats om over dit in het oog lopende verschil een oordeel te  geven. Op deze plaats vermeld ik de alleen bibliografische gegevens en de recenties die ik vond.

De aanslag was het eerste boek van Mulisch dat in een Italiaanse vertaling uitkwam. Die was van de hand van Gianfranco Groppo, docent aan de Universiteit van Padua. Hij werd geboren in 1940 en overleed te vroeg in 1995. Groppo gaf zijn vertaling de titel L’attentato mee. Opmerkelijk is dat Groppo in zijn vertaling de Duitse woorden in de tekst handhaafde. Hij geeft er in voetnoten de Italiaanse vertaling van. Daarmee respecteerde Groppo de talige gelaagdheid van het origineel en dat gebeurt maar zelden in Italiaanse vertalingen. Deze aanpak getuigt bovendien van respect voor de historisch-culturele achtergrond van de auteur.

Behalve de vier romans vond ik nog vier vertalingen: een fragment uit het Stenen bruidsbed, een lezing en twee andere fragmenten. Zie hieronder de nummers 1, 3, 4 en 5 van het overzicht.

De vertalingen van Mulisch’ werk

1. ‘Il talamo di pietra.’ In: Antologia delle letterature del Belgio e dell’Olanda. A. Mok, J. Weisgerber, J.H. Meter (red.). Milano: Fabbri 1970, pp. 349-351. Uit Het stenen bruidsbed. Amsterdam: De Bezige Bij, 1962¹¹. Vertaling G. Antonelli. Het is mogelijk, dat dit de eerste Italiaanse vertaling is van een tekst van Mulisch.
2. L’attentato, Milano: Feltrinelli, 1986. (1989 2e druk.) Vertaling Gianfranco Groppo. Een nieuwe druk verschijnt in maart 2021 bij uitgeverij Neri Pozzi in Milaan. Oorspr. De aanslag.
3. ‘Elogio della terra di nessuno’. In: Lettera internazionale, n° 18, autunno 1988. Milano: Caposile edizioni. De tekst verscheen opnieuw in de bloemlezing die het tijdschrift publiceerde in 2014, n° 119. Link. Oorspr. Lof van het niemandsland, 1988. [Tekst van de lezing die Mulisch hield in Berlijn voor het schrijverscongres ‘Ein Traum von Europa’, op 25 mei 1988. Het is derhalve niet ondenkbaar dat de vertaling uit het Duits is gemaakt.]
4. ‘In principio era la luce’. In: Lettera internazionale, n° 24, autunno 1990. Milano: Caposile edizioni, 36-39. Vertaling: Franco Pais.
5. Mephisto. In: Lettera internazionale, n° 25, autunno 1990. Milano: Caposile edizioni.
6. La scoperta del cielo, Milano: Rizzoli, 2002. Vertaling Laura Pignatti. Aan het boek is een Italiaanse  wikipediapagina gewijd. Oorspr. De ontdekking van de hemel.
7. Siegfried, Milano: Rizzoli, 2003. Vertaling Laura Pignatti. Oorspr. Siegfried, 1999.
8. La procedura,  Milano: Rizzoli, 2005. Vertaling Laura Pignatti. Oorspr. De Procedure, 2001.

Boekbesprekingen online van Harry Mulisch in het Italiaans:

• De aanslag: The Reading’s Love – Tecalibri – Giacomoverri –
• De ontdekking van de hemel.
• Siegfried: Camilla
• De procedure.

Besprekingen in kranten

• Susanna Nirenstein, “Olandesi di diventa”. In: La Repubblica, 21 marzo 2001. Het gaat in dit artikel niet uitsluitend over Mulisch, maar Nirenstein vermeldt ook een tiental Nederlandse auteurs die later in dat jaar op de boekenbeurs van Turijn te gast zullen zijn. Zij bespreekt de romans niet, maar geeft een opsomming wat er in het Italiaans beschikbaar is.

Verfilmingen

In Italiaanse cinema-databases worden zowel de verfilmingen van De aanslag als die van De ontdekking van de hemel genoemd. Maar het is mij (nog) niet duidelijk of ze ook in Italië zijn gedistribueerd, maar het lijkt aannemelijk.

Aantekeningen bij Harry Mulisch in Italiaanse vertalinge

• In dit weblog een post over Mulisch
• Jeannette E. Koch Piccio schreef het artikel ‘H. Mulisch’ voor de Enciclopedia Italiana, 1979. Zie hier.
• De eerste helft van dit Vlogboek gaat over De procedure van Mulisch.
• Pagina Wikipedia over Mulisch: Nederlands – Italiaans
• Enciclopedia Italiana: H. Mulisch (Italiaans).