Pier Giorgio Carizzoni 1955-2021 heeft vanaf 2014 tot aan zijn dood een belangrijke bijdrage geleverd aan Etty Hillesums bekendheid in Italië. Hij deed dat op de manier die hem het beste lag: het bedenken van een concept, de uitwerking en vervolgens de organisatie van tentoonstellingen. Dat was zijn vak. Vanaf 1980 heeft hij tientallen succesvolle culturele evenementen gerealiseerd. Aanvankelijk op het gebied van de cinema, maar vanaf 1997 realiseerde hij een serie boeiende tentoonstellingen. Over Rilke en Lou (1997), over Pasternak (1999), over Nietzsche (liep van 1997 tot 2003), over Freud (2004), over Rilke (2008), Sex&Revolutuon (2018), om slechts de belangrijkste te noemen.
Ik leerde Pier Giorgio kennen in het najaar van 2014 toen hij mij vroeg om in Milaan in de Casa della Cultura op 18 december van dat jaar over Etty Hillesum te spreken. Zie hier voor een verslag. In dezelfde maand liep de mooie tentoonstelling die hij over haar had georganiseerd. In de periode 2016 -2018 hebben wij aan verschillende Hillesum projecten gewerkt. En in 2017 bezochten wij in dat verband Amsterdam, in Middelburg Klaas Smelik en het Etty Hillesum Onderzoek Centrum en natuurllijk het Herinneringscentrum kamp Westerbork.
Denkend hart in 2014
Voor de eerste Etty Hillesum tentoonstelling in Milaan, in de voormalige Stoomfabriek’, fabrica del vapore, kreeg hij de medewerking van Milanese instellingen. Maar ook de culturele afdeling van de Nederlandse ambassade in Rome was hem zeer terwille. Van het Joods Historisch Museum betrok hij een groot aantal foto’s van Etty Hillesum die in de tentoonstelling werden verwerkt. Het resultaat was bijzonder.
De tentoonstelling in de Stoomfabriek duurde van 9 dit 30 december 2014 en was een ware publiekstrekker. Eerder dat jaar was zij te zien geweest in Venetië (2014), in 2017 in Copertino, in het zuiden van de regio Apulië, en ten slotte in Olbia op Sardinië (2018). De uitvoering en opstelling van het materiaal werd door hem zeer vaardig aangepast aan de omgeving, maar het basisconcept bleef gelijk en de wervende boodschap even sterk.
Deze foto geeft een goede indruk van de opbouw. Men kan duidelijk zien dat het ging om een omvangrijke expositie. Zij zou zeker op meer plaatsen te zien zijn geweest, maar de kosten voor de huur en de inrichting waren in de meeste gevallen een obstakel. Bovendien was een vrij grote locatie vereist. Niettemin moet de conclusie luiden, dat zijn Hillesum tentoonstellingen een stimulans waren voor het steeds bekender worden van Hillesums persoon en werk in Italië. En wij zijn hem daar dankbaar voor.
Persoon en ideeën
Pier Giorgio Carizzoni’s beeld van Etty Hillesum vond aansluiting bij zijn eigen levensvisie. Ik heb hem leren kennen als een denkende vrije geest. Hij geloofde stellig in de positieve werking die een tentoonstelling kon uitoefenen op de bezoekers. En zijn keuze voor personages die evenzeer vrij denkende geesten waren, was coherent met zijn wereldbeeld. Pier Giorgio studeerde filosofie in Milaan en Bologna eind jaren zeventig begin jaren tachtig. Master in filosofie met een thesis over esthetiek in 1986. Die ervaringen droegen ongetwijfeld bij tot de vorming van deze kritische denker en onafhankelijke persoonlijkheid.
Covid-19
Pier Giorgio Carizzoni raakte eind oktober 2020 besmet met het Covid-19 virus. Na opname in november heeft hij het ziekenhuis niet meer verlaten. Afgelopen maand ging eindelijk het beter en kon hij zelfstandig ademen en stap voor stap aan rehabilitatie beginnen. Helaas verslechterde zijn toestand rond Pasen opnieuw, raakte in coma en overleed op zaterdag 10 april in zijn geboortestad Milaan. Ciao Pier.
Aantekening bij Pier Giorgio Carizzoni 1955-2021
Voor details over de Vereniging Dioniso waarvan Pier Giorgio de oprichter en drijvende kracht was, zie hier (ook Engels).
Ik ben niet geheel zeker van het geboortejaar van Pier Giorgio en was tot nu toe niet in de gelegenheid het te verifiëren.