Op 20 september 1870 ’s morgens om twintig over vijf begint de militaire actie die uitmondt in de bevrijding van Rome. De Italiaanse artillerie opent het vuur op de Aureliaanse muur rechts van Porta Pia. Om half tien bracht de commandant van de 5° attilleriebatterij Giacomo Segre zijn kanonnen tot zwijgen. De muur was over een lengte van dertig meter neergehaald. De Italiaanse troepen trokken Lees verder “Rome 1870 Kapitein Segre lost het eerste kanonschot”
Rome 1879 wat gebeurde er in de hoofdstad
Drie belangrijke gebeurtenissen vinden plaats in de stad. Ten eerste verschijnt op nieuwsjaarsdag het Romeinse dagblad Il Messaggero. En ten tweede wordt de Ripettabrug geopend. Deze ijzeren noodbrug – zeer geliefd bij de Romeinen – verbond de oude stad met de nieuwe wijk Prati, die een onstuimige groei zou doormaken. Hij komt in dit Kalendarium nog vaker ter sprake. Giuseppe Garibaldi richt in Rome de Lega della Democrazia op. Deze Bond voor de Democratie stelde zich ten doel democratische en sociale hervormingen te bevorderen. Op de pagina hieronder meer over Rome 1879 wat gebeurde er in de hoofdstad.
1 januari
Het dagblad de Messaggero verschijnt vanaf deze dag regelmatig. De krant werd opgericht door Luigi Cesana (1851-1932) en verschijnt nog steeds.
15 februari
Voor zijn eerste jaar pontificaat kondigt paus Leo XIII een bijzonder jubileum aan.
14 maart
De nieuwe ijzeren Ripettabrug wordt geopend. De brug verbond de twee oevers ter hoogte van de fonteinen voor het Museum Ara Pacis.
18 april
Op piazza San Silvestro opent de Italiaanse Post het postkantoor in het gerestaureerde gebouw Palazzo delle Poste. Het vervult nog steeds deze functie.
15 juni
De tramlijn die Roma met Tivoli verbindt, begint te rijden.
14 juli
Eerste minister Agostino Depretis treedt af en de tweede regering Benedetto Cairoli treedt aan. De crisis ontstond over een wetsvoorstel om de indirecte belasting op het malen van graanproducten af te schaffen. De rechtse oppositie kreeg gedaan, dat er slechts in een lichte daling werd voorzien.
26 oktober
Aan de gevel van het huis in de via della Lungaretta 97 plaatst men een marmeren borstbeeld van Giuditta Tavani Arquati. Zij was een patriot en volgeling van Giuseppe Garibaldi.Het beeld en de plaquette eronder memoreert de inval in 1867 van de pauselijke troepen die Giuditta, haar man en zoon, plus nog een zestien andere patriotten doodschoten. Zie hier.
1 november
De tramlijn tussen het plein Esedra bij station Termini naar de begraafplaats van Verano begint te rijden.
Het theater Goldoni wordt geopend. Het bevindt zich in het gebouw (palazzo) Altemps.
25 december
Eerste minister Cairoli treedt af, maar vormt direct erna een nieuwe regering.
Ga naar 1880
Terug naar 1878
Naar alle jaren.
Aantekeningen bij Rome 1879 wat gebeurde er in de hoofdstad
- Een bijzonder filmpje van Lumiere uit 1896 over de Ponte di Ripetta, de Ripettabrug.
- Zie hier een wikipedia pagina (nl) voor de geschiedenis van de tram in Rome.
- Zie deze wikipedia pagina (nl) over de begraafplaats van Verano.
Edith Wharton over Rome. Een reisverhaal uit 1905
Edith Newbold Jones werd in 1862 geboren in New York . Haar bemiddelde ouders waren zeer reislustig. Edith verbleef met haar familie vanaf 1868 in Parijs. In Florence woonden zij vanaf eind 1870 tot juni 1872. Terug in Amerika huwt zij in 1885 Edward Wharton. Het echtpaar verblijft in de jaren Lees verder “Edith Wharton over Rome. Een reisverhaal uit 1905”
Sam Waagenaar fotograaf schrijver en biograaf
Samuel Waagenaar woonde de langste tijd van zijn leven in Rome: van 1946 tot 1992. Hij werd op 10 januari 1908 in Amsterdam geboren en stierf in Blaricum op 16 april 1997. In 1992 keert hij terug naar Nederland en gaat in het Rosa Spier Huis te laren wonen. In 1993 opent daar een tentoonstelling van zijn werk getiteld: ‘Sam Waagenaar kijkt naar mensen’. Hij publiceerde een tiental boeken, maar zijn grootste roem verwierf hij met zijn biografie van Mata Hari. De onderstaande tekst Sam Waagenaar fotograaf schrijver is een bio-bibliografische schets.
Amerika
Waagenaar en zijn broer emigreerden in 1929 naar Amerika. Van 1934 tot 1942 woont hij in Hollywood waar hij in het laatste jaar (1942) in negen Amerikaanse antinazi-films acteert. In 1943 neemt hij dienst in het leger en volgt een trainingskamp in Canada voor spionagewerk en wordt gestationeerd in Londen als press officer. Van 1944 tot 1946 is hij in Parijs waar hij op 25 augustrus de bevrijding fotografeert. Hij werkt voor de International News Service. In Europa bezoekt hij diverse concentratiekampen en het vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau. Hij verslaat fotografisch de zittingen van de Neurenberg rechtszaak. In 1946 vertrekt hij naar Rome waar hij 45 jaar zal wonen en werken als free-lance fotograaf en schrijver. Hij werkt voor ABC, Camera Press, Newsweek, de North American Newspaper Alliance, Pix Inc., Rapho, La Tribune des Nations en ten slotte Die Weltwoche.
De fotoboeken
In 1957 verschijnen zijn eerste twee fotoboeken. Het eerste over Azië en het tweede over landen rondom de Rode Zee. Voor het boek De kleine vijf selecteert hij foto’s die hij maakte in Liechtenstein, San Marino, Monaco, Vatican, Andorra. In de landen die hij bereisde maakte hij ook systematisch foto’s van kinderen en vrouwen. Van dat materiaal stelt hij vervolgens in thematische boeken samen. In 1961 begeleidt een tentoonstelling het boek Vrouwen van Israël.
De fotoboeken zijn het resultaat van een bijzonder reislustige fotograaf. Hij heeft een voorkeur voor het genre portretfotografie.
De Mata Hari biografie
Met de Leeuwardense Margaretha Geertruida Zelle werd Waagenaar al in 1930-1931 geconfronteerd vanwege zijn betrokkenheid bij de film waarin Greta Garbo de rol van Mata Hari vertolkte.
Ter voorbereiding van de biografie sprak Waagenaar in Nederland, Duitsland en Frankrijk met tijdgenoten van Margaretha Zelle. Hij ontmoette haar broer en andere mensen die haar goed hadden gekend. Van haar voormalige dienstmeisje Anna Lintjens ontving Waagenaar twee albums met foto’s en krantenknipsels. De vele gesprekken en de albums werden de basis voor zijn biografie.
De joden van Rome
Het boek verschijnt in de jaren zeventig in drie talen. De Engelse en de Italiaanse edities verschenen in 1972. Het lijkt wel zeker dat Waagenaar de tekst had geschreven in het Engels. Een bevestiging van deze hypothese verschaft de titelpagina van de Italiaanse editie, want die vermeldt de naam van de Romeinse vertaalster Giacometta Cantatore Limentani. Zij had de tekst uit het Engels in het Italiaans overbracht. In het colofon ontbreekt echter elke verwijzing naar een gedrukte uitgave.
Bibliografie van Sam Waagenaar schrijver fotograaf
- Asien. München : Süddeutscher Verlag, 1957. Het is een fotoboek met tekst in vier talen: Duits, Engels, Frans en Italiaans.
- Länder am Roten Meer. München : Süddeutscher Verlag, 1957. Het is een fotoboek met tekst in drie talen: Duits, Engels en Frans.
- Kinderen kennen geen grenzen. Utrecht: Bruna, 1958. Engelse editie: Children of the World: A Photobook by Sam Waagenaar. London: André Deutsch, 1959.
- Vrouwen van Rome: Een fotoboek van Sam Waagenaar. Utrecht: Bruna, 1959.
- De kleine vijf. Utrecht: Bruna, 1960. Meertalige uitgave.
- Vrouwen van Israël. Utrecht: Bruna, 1961. De Amerikaanse uitgave: Women of Israel. New York: Schocken Books, 1961.
- Kinderen van Israël. Utrecht, Bruna, 1961.
- The murder of Mata Hari. London: Barker, 1964.. Vertaald in zeven talen. Later verschenen herziene en uitgebreide edities. De Duitste vertaling verschijnt nog in hetzelfde jaar: Sie nannte sich Mata Hari. Hamburg: Schröder, 1964.
- Il ghetto sul Tevere. Milaan: Mondadori, 1972.
- The Pope’s Jews. La Salle: Open Court, 1974. Engelse herziene editie bij de Alcove Press in London. De beide Engelse edities zijn gebaseerd op de Italiaanse uitgave.
- De joden van Rome. Bussum: Van Holkema & Warendorf, 1978. De vertaling is uit het Engels.
- Holland op z‘n malst : koddige en ernstige opschriften op luiffels, wagens, glazen, borden, graven, en elders. Delft: Elmar, 1978.
Aantekeningen bij Sam Waagenaar fotograaf schrijver en biograaf
- Over Waagenaar bestaat alleen een korte Duitse wikipedia pagina. Zie hier.
- Zie hier een wikipediapagina over Greta Garbo in de rol van Mata Hari (1931).
- In het archief van het Nederlands Fotomuseum te Rotterdam zijn ruim twaalfhonderd foto’s van Waagenaar opgenomen. Zie hier.
- Over Giacoma Limentani zie hier enkele artikelen op deze website.