Rome 1872 wat gebeurde er in de Italiaanse hoofdstad

In de maanden februari-april besluit de gemeente vier nieuwe wijken te laten bouwen. Het zijn de rioni Castro Pretorio, Testaccio, Celio en Esquilino. (Over Romeinse wijken zie hier.) In januari wordt de roeivereniging Circolo Canottieri Tevere opgericht. De vereniging vierde in 2022 haar 150 jarig bestaan.  Gedurende dit jaar publiceert Ferdinand Gregorovius (1821-1891) zijn beroemde meerdelige werk Storia di Roma nel Medio Evo. Onderstaande pagina Rome 1872 wat gebeurde er in de hoofdstad vertelt meer.

Koning Vittorio Emanuele II verwerft aan de via Salaria een groot gebied en bestemt voor de koninklijke jachtpartijen. Het park heet voortaan Villa Savoia en groeit uit tot een omvang van 160 hectaren. In 1878 kreeg het de naam Villa Ada. Het is tegenwoordig het op één na grootste park van Rome en zeer geliefd bij haar bewoners.

6 januari

Op piazza Navona verschijnt de eerste epifanie-markt. In de Nederlandse traditie spreekt men van Driekoningen. In de Romeinse en Italiaanse traditie speelt de Befana, de heks, de hoofdrol in dit geliefde kinderfeest.

4 maart

De Deense dichter Johannes Carsten Hauch (1790-1872) overlijdt in de hoofdstad. Zijn graf bevindt zich op het Protestantse kerkhof bij de Piramide.

28 mei

De Milanese schrijver Alessandro Manzoni (1785-1873), de Florentijnse historicus Gino Capponi (1792-1876) en de schrijver en politicus Terenzio Mamiani della Rovere (1799-1885) ontvangen het ereburgerschap van de hoofdstad.

31 mei

Pietro Venturi wordt wethouder en neemt de functie van burgemeester waar.

13 juli

De gemeente besluit tot de constructie van de nieuwe wijk ‘Prati di Castello’. Met ‘Castello’, kasteel, wordt de Engelenburcht bedoeld. De wijk ontstaat ten noord-westen van de burcht.

11 november

Luigi Pianciani (1810-1890) is waarnemend burgemeester.

Elders in het land

Rome 1872 wat gebeurde er in de hoofdstad

Op 10 maart sterft in Pisa de legendarische Giuseppe Mazzini (1805-1872).

Algemenene stakingen breken uit in Turijn op 29 juli en in Milaan op 2 auhustus.

Ga na 1873
Terug naar 1871
Ga naar het overzicht.

Aantekeningen bij Rome 1872 wat gebeurde er in de stad

  • Over de schrijver Manzoni zie deze wat magere (nl) wikipedia.

 

Rome 1886 wat gebeurde er in de Italiaanse hoofdstad

Dit jaar verschijnt het eerste deel van de I sonetti romaneschi van Giuseppe Giochino Belli. Het is de eerste integrale uitgave van de gedichten. Voor een vertaald gedicht zie hier. De werkzaamheden aan de Sint Jan in Lateranen worden voltooid. Meer notities op onderstaande pagina over Rome 1886 wat gebeurde er in de hoofdstad.

4 januari

  • Men begint met de sloop van de huizen naast de Aracoeli om plaats te maken voor de bouw van het monument Vittoriano.

29 januari

  • Rodolfo Boncompagni Ludovisi besluit tot de verkoop van Villa Ludovisi aan de Generale Immobiliare en de Gemeente Rome. Zie een wikipedia pagina hier.

26 maart

  • Het laatste nummer van het tijdschrift Cronaca Bizantina verschijnt.

Rome 1886 wat gebeurde er in de Italiaanse hoofdstad

1 juli

  • Cesare Pascarella (1868-1940) publiceert zijn gedicht Villa Gloria.

31 maart

  • De Gemeente Rome gaat accoort met de verkaveling van Villa Ludovisi, Villa Massimo en de zone San Cosimato in Trastevere.

2 juli

  • Gabriele D’Annunzio publiceert in het Romeinse dagblad La Tribuna het korte verhaal Geschiedenis van een kus. Zie hier een Nederlandse versie.

15 juli

  • Men begint met de bouw van de Palatinobrug, die in 1890 gereed zal zijn.

26 juli

  • De Gemeente Rome gaat accoord met de verkaveling van de Villa Patrizi.

30 oktober

  • Op Piazza Colonna beginnen de experiementen met de openbare straatverlichting.

Aantekeningen bij Rome 1886 wat gebeurde er in de hoofdstad

  • De SGI, de Società generale immobiliare (NL: Maatschappij voor onroerend goed) werd in 1862 in Turijn opgericht en verhuisde in 1870 naar Rome. In de nieuwe hoofdstad nam de Maatschappij deel aan de zeer expansieve en speculative bouwactiteiten.
  • Het eerste nummer van het veertiendaagse tijdschrift Cronica Bizantina verscheen op 15 juni 1881.

 

 

Over de Romeinse Fonteinen een korte uitleg en toelichting

De Fonteinen van de Eeuwige Stad laten in de herinnering van haar bezoekers hun sporen achter. Maar er bestaat voor het publiek helaas geen online overzicht van de Fonteinen van Rome. Ik ken twee boeken die dit verlangen het dichtst benaderen. Het eerste is van Willy Pocino, Le fontane di Roma, (2004). Het tweede schreef Marvin Pulvers, Roman fountains (2002) en gaf het boek uit in een Engelse editie. Natuurlijk kan men voor afbeeldingen ook terecht op het internet. Maar daar ontbreekt het aan de systematiek, die nodig is om de betekenis van deze kunstwerken goed te begrijpen. Hieronder iets meer over de Romeinse Fonteinen.

De Fonteinen van Rome Een overzicht
De Fontein van Mozes, ofwel dell’Acqua Felice.

Om de Romeinse fonteinen ordentelijk te kunnen bespreken, plaatst men ze wel in categoriën. Ik noem er een paar:

      • eerst de antieke fonteinen
      • vervolgens de kleinere fonteinen
      • ten slotte de monumentale fonteinen.

Binnen deze categoriën zet men ze gewoonlijk in een historisch-chronologische volgorde.

Schoonheid en nut

Twee aspecten dient men bij de fonteinen in het oog te houden: de schoonheid en het nut. De monumentale fonteinen roemt men veelal vanwege de esthetische kwaliteiten van kunsthistorische en architectonische aard. Als voorbeeld moge dienen Gian Lorenzo Bernini’s Vierstromenfontein op Piazza Navona, waarin de beroemde artiest bouw- en beeldhouwkunst magistraal integreert. De faam van Rome groeide door dit type fonteinen enorm en navenant haar nooit verminderde aantrekkingskracht op de rest van de wereld.

Voor het leven van de Romeinen waren de minder spectaculaire fonteinen en fonteintjes echter van groot belang. Zij zorgden in vroeger tijden immers voor het drinkwater. Wat de waterput was op het platteland, was de fontein in de kleine en grotere dorpen en steden. Die functie is met de komst van de waterleiding in de huizen verdwenen, maar zeker niet minder van belang zijn de talloze fonteinen en fonteintjes in de stad om zich gedurende het warme seizoen aan te laven.

Verbonden met de geschiedenis van de fonteinen van Rome waren de elf antieke acquaducten.

Aantekeningen bij deze pagina over de Romeinse Fonteinen

  • Voor een bibliografie klik hier.
  • Zie hier de pagina wikipedia (it). Daarnaast aanbevolen de Engelse wikipagina.
  • Klik hier (wiki NL) voor een geschiedenis van de aquaducten in Rome.
  • En hier de webstite van het gemeentebedrijf ACEA. De afkorting staat voor Azienda Comunale Elettricità e Acqua. Het ligt voor de hand dat dit gemeentebedrijf wel beschikt over een database die de gegevens over de fonteinen bevat.
  • Handig is zeker een blik op het kalendarium van Rome. Zie de verwijspagina naar de jaren sinds 1870.

 

Rome 1904 wat gebeurde er in de Italiaanse hoofdstad

Voor sommigen zal de belangrijkste gebeurtenis van dit jaar de opening van de grote synagoge in het voormalige ghetto zijn. Voor anderen wellicht de eerste algemene staking die op 16 september in het land uitbrak en de dag erna in Rome begon. In juli ontbindt Pius X de vereniging Opera dei congressi. Dit is ook het jaar dat de dichter Vincenzo Cardarelli zich in Rome vestigt. Andere gebeurtenissen op deze pagina Rome 1904 wat gebeurde er in de hoofdstad.

20 januari

  • Met het decreet Commissum Nobis schaft Pius X het vetorecht af dat sommige politieke machten gedurende een conclaaf claimden.

1 februari

  • Vanaf vandaag geeft men het signaal van het middaguur door een kanonschot vanaf de Janiculus. Dat is tot op heden het geval.

2 februari

  • Op deze dag overlijdt de filosoof Antonio Labriola (1848-1904). Hij vond zijn laatste rustplaats op begraafplaats voor niet katholieken ook wel het protestantse kerkhof genoemd. De filosoof woonde sinds 1873 in Rome.
  • Pius X kondigt een bijzonder jubileum af ter ere van het 5e eeuwfeest van het dogma van de Onbevlekte Ontvangenis.

24 februari

  • De president van de Franse Republiek Emile Loubet (1838-1927) brengt een staatsbezoek aan de hoofdstad. Koning Vittorio Emanuele III wenste dat het presidentiële bezoek veel grootser zou zijn dan vorig jaar aan de andere staatshoofden ten deel was gevallen.

24 mei

  • Een aantal schilders richt de vereniging van de Vassalli della Campagna Romana op. Enkele dagen later vervangt men ‘Vassalli’ door XXV. Die naam  behield men tot 1930.

28 juli

  • De nieuwe grote synagoge krijgt haar plechtige inwijding. De tempel staat in het voormalige ghetto ter hoogte van het eiland in de Tiber. Het ontwerp van het gebouw was van de architecten Vincenzo Costa (1826-1903) en Osvaldo Armanni (1855-1929). De decoraties zijn van Annibale Brugnoli (1843-1915) en Domenico Bruschi. Koning Vittorio Emanuele III was bij de opening aanwezig.

17 september

  • Algemene staking. Het is de eerste algemene staking in Italië die in Milaan en Genua op 16 september begon en vervolgens nog in minstens vijftien andere steden uitbrak. Zij duurde voort tot 21 september.

2 oktober

  • Rome 1904 wat gebeurde er in de hoofdstadOpening van de Magazzini Popolari Zingone op de hoek van corso Vittorio Emanuele en de via di Torre Argentina. Het betrof een warenhuis waar een groot assortiment textiel voor het maken van kleding te koop was. En je hoefde niet te onderhandelen, want de prijzen lagen vast.

21 oktober

  • Carlo Palomba neemt de functie van burgemeester waar.

10 november

  • In een artikel in de krant La Croce di Costantino nodigt de geestelijke Luigi Sturzo (1871-1959) de katholieken uit een politiek alternatief voor de liberale staat te vormen.

16 november

  • Rome 1904 wat gebeurde er in de hoofdstadDe geestelijke Romolo Murri (1870-1944) roept de katholieken op zich politiek te engageren. Hij sticht de Lega democratica nazionale, de Nationale democratische bond. Hij doet zijn appèl in het tijdschrift Cultura Sociale.

25 december

  • Met het decreet Vacante Sede Apostolica vernieuwt Pius X de normen die activiteiten van de Curie en de kardinalen regelen tijdens de periode van de Sede vacante.

31 december

  • De stad telt 506.840 inwoners.
  • Enrico Cruciani Aliprandi neemt de functie van burgemeester waar.

Wat elders gebeurt

  • In Racconigi ziet kroonprins Umberto het levenslicht. Hij zou in 1930 in het huwelijk treden met de Belgische prinses Marie José. In 1944 werd hij door zijn vader benoemd als ‘lungotenente’ en nam in die funktie als Umberto II het koningschap waar van 5 juni 1944 tot 9 mei 1946.

Terug naar 1903
Ga naar 1905
Alle jaren

Aantekeningen bij Rome 1904 wat gebeurde er in de hoofdstad

Rome 1904 wat gebeurde er in de hoofdstad

  • In 1904 vormden zes kunstenaars de groep de ‘Vasallen van de Campagna Romana’. Het aantal groeide in de dagen daarna uit tot 25 en werd het woord ‘Vasallen’ vervangen door het getal XXV. Onder die naam bestond de groep tot 1930 toen het fascistische regiem de ontbinding ervan beval. Zie over de XXV de monografie van Renato Mammucari, Ottocento romano. Roma: Newton Compton Editori, 2007, pp. 259-287. En hier een pagina wikipedia in het Italiaans.
  • Naar aanleiding van het honderjarige bestaan van de synagoge in 2014 kwam dit boek uit: Il Tempio Maggiore di Roma. Nel centenario dell’inaugurazione della Sinagoga 1904-2004. Torino: Umberto Allemandi, 2014. Groot formaat, talrijke z/w illustraties en een fraai kleurenkatern van 40 pagina’s.
  • Zie hier een Italiaanse wikipediapagina over Antonio Labriola.