Fausto Maria Martini Ze slaapt, een gedicht

Het gedicht van Fausto Maria Martini ‘Ze slaapt’ dateert uit 1906. Men deelt deze kunstenaar gewoonlijk in bij de zogenaamde schemerdichters.  Hieronder volgt mijn versie van de drie quartine.

Dorme

Annie dorme: un chiaror discreto
avvolge come in un segreto
la bruna testa, china giù
sullo scrittoio d’acajù.

Nell’ombra, un suo braccio scoperto
ancora tocca un libro aperto:
intorno a quella nudità
rosea, trema l’oscurità…

Annie, per quale lontananza
la dolce anima tua s’avanza,
mentre riposi, china giù
sullo scrittoio d’acajù?

Ze slaapt

Annie slaapt: een zacht licht
omhult als in een geheim
haar bruine hoofd, dat rust
op de schrijftafel van mahonie.

In de schaduw ligt haar blote arm
nog op een nog geopend boek:
rondom deze roze naaktheid
trilt de duisternis…

Annie, naar welke verte
reikt je zoete ziel,
terwijl je rust, met je hoofd
op de schrijftafel van mahonie?

Over de dichter

Fausto Maria Martini zag het levenlicht op 14 april 1886 in Rome. Hij stierf er op 12 april 1931. Een studie rechten onderbrak hij om zich vol overgave aan de letteren te kunnen wijden. Hij schreef aanvankelijk poëzie, maar na de eerste wereldoorlog alleen nog proza. Vanaf 1903 animeerde hij met de dichter Corrado Govoni en een tiental anderen de kring rond Sergio Corazzini (1886-1907). De groep kunstenaars kwam bijeen in het Romeinse Caffè Sartoris. In het najaar van 1905 werkte hij mee aan de oprichting van het veertiendaagse culturele tijdschrift Cronache Latine.

Fausto Maria Martini

Zijn eerste bundel verzen Le piccole morte verscheen in 1906. Een jaar later volgde «Panem nostrum». Zijn derde en laatste bundel Poesie provinciali verscheen in 1910. Martini’s dichtwerk past binnen de literaire stroming ‘schemerdichters’, i crepuscolari. Na de laatste bundel legde hij zich toe op verhalend proza: romans en toneelstukken. Martini was tevens actief als toneelcriticus.

Hij werd en wordt door de literatuurcritici als een ‘middelmatige’ exponent van de schemerdichters beschouwd. Toch veroverde hij in de belangrijkste bloemlezingen een bescheiden plaats. In 2007 kwam een uitgave van zijn verzamelde gedichten op de markt.

Aantekeningen bij Fausto Maria Martini Ze slaapt, een gedicht

  • In: Le piccole morte, 1906. (De kleine doden.) Voor de vertaling heb ik de tekst gebruikt die is opgenomen in de bloemlezing van Segre e Ossola 2004, p. 86.
  • Het Italiaanse origineel kunt u hier in een pdf downloaden: Dorme
  • Over Martini toneelschrijver vindt u hier een artikel uit 1926. Het is beschikbaar in de Digitale bibliotheek Nederland. Er is ook een Nederlandse wikipedia pagina.

 

Bekendmaking van Sergio Corazzini Een gedicht

De Italiaanse dichter Sergio Corazzini publiceerde dit gedicht in 1906 in de bundel ‘Boek voor de zondagavond’. Hij nam er tien gedichten in op. Het was zijn derde bundel dat jaar. Hieronder mijn vertaling van Bekendmaking van Sergio Corazzini (1886-1907). Hij droeg het gedicht op aan Giorgio Lais (1886-1957), een bevriende dichter.

Bekendmaking

Vooruit! De lichten gaan op
in de zalen van mijn paleis!
Nu begint, mijne heren, de verkoop
van mijn ideeën.
Vooruit! Wie wil ze?
Ze zijn origineel
en kosten niet veel.
Ik verkoop want ik wil
opgerold als een kat
in de zon slapen
tot het wegkwijnen
der tijden! Vooruit! De gelegenheid
is gunstig. Mijne heren,
ga toch niet weg, ga niet weg;
ik verkoop voor heel lage prijzen!
U wordt nog beroemd
voor heel weinig geld.
Bedenk: de gelegenheid is gunstig!
En wordt niet herhaald.
O! vrees niet mij te beledigen
met een belachelijk bod!
Mij laat de roem koud!

En let maar niet, mijn God, let maar niet
teveel op ‘t geluid
van mijn huilerige stem!

 

De bundel bevat de volgende gedichten.

Sera della domenica
La liberazione
Elemosina nel sonno
Le illusioni
Dialogo di Marionette
Stazione sesta
L’ultimo sogno
Castello in aria
Scena comica finale
Bando

Aantekeningen bij Bekendmaking van Sergio Corazzini

  • Het gedicht is het laatste van de tien die de bundel Libro della sera della domenica vormen. Corazzini publiceerde deze kleine anthologie in 1906.
  • Frans van Dooren vertaalde het vermakelijke gedicht Dialoog tussen marionetten. Zie hier zijn versie.

 

Corrado Govoni De genoegens Een gedicht uit 1907

Het onderstaande gedicht van Corrado Govoni De genoegens kwam voor het eerst in druk in 1907. De dichter tot de literaire stroming die men sinds 1910 aanduidde met de naam Schemerdichters, ofwel: Crepuscolari. Het ging om een tiental dichters die toetertijd veel succces boekten. Zie hier voor een kort overzicht.

De genoegens

De blauwe luchten van de lentezondagen.
De sneeuw als een witte pruik op het dak.
De wandeling van de geliefden langs het kanaal.
Broodbakken op zondagmorgen.
De maartregen die op de grijze dakpannen klettert.
De bloeiende blauweregen klimt langs de muur.
De witte gordijnen voor het raam van het klooster.
De klokken van zaterdag.
De aangestoken kaarsen bij de relikwieën.
De verlichte spiegels in de kamers.
De rode bloemen op het witte tafellaken.
De gouden lichten die ’s avonds op gaan.
De schaduwen van bloed die sterven op de muur.
De rozenbladeren op het bed van de zieken.
Pianospelen op een feestdag.
De koekoeksroep in het weiland.
De katten in de vensterbank.
De witte duiven op de daken.
De malva in de pannen.
De bedelaars die eten bij de ingang van de kerk.
De zieken in de zon.
De meisjes die hun gouden haren kammen in de zon bij de deur.
De vrouwen die zingen aan het raam.

Toelichting

Het gedicht (hier in mijn vertaling) komt uit de bundel De mislukkelingen (Gli aborti), uitgegeven in Ferrara in 1907. (Het Italiaanse substantief ‘aborto’, meervoud ‘aborti’, heeft als gangbare  hedendaagse betekenis ‘abortus’, maar dat is hier niet van toepassing.) In dezelfde bundel plaatste Govoni een soortgelijk gedicht van 40 verzen, getiteld ‘De zondagse dingen’, (Le cose che fanno la domenica).

De Venetiaanse literatuurcriticus en taalkundige Pier Vincenzo Mengaldo gaf er de naam ‘verzen-zinnen’ aan. Dit lijkt me een ‘zinnige’ vaststelling. Men zou eraan kunnen toevoegen, dat de afwezigheid van het werkwoord nóg een opmerkelijke trek van deze verzen is. De lezer springt bij en doet dat natuurlijk met liefde.

Aantekeningen bij Corrado Govoni De genoegens.

  • De Italiaanse tekst van het gedicht in deze pdf: Le dolcezze
  • Zie de auteurspagina over Corrado Govoni.