Deze bijdrage over de Etty Hillesum Studies Index van namen en zaken werd geschreven door Caroline Diepeveen. Zij maakte een gedetailleerd namen- en zakenregister op alle tien delen van de Etty Hillesum Studies. Degenen die de jaarboeken geheel of gedeeltelijk in hun boekenkast hebben staan, kunnen de artikelen beslist toegankelijker maken. In het onderstaande artikel geeft zij een toelichting op de tot standkoming van het register. De Hillesum onderzoekers zullen mevrouw Diepeveen er dankbaar voor zijn. Aan het eind de link naar het register.
Registermaker, een bijzonder vak
Een registermaker of Indexer is iemand die een niet zo alledaags beroep uitoefent. Als ik iemand uitleg wat al bijna 25 jaar mijn beroep is, dan reageert men vaak met ‘Ik heb me nog nooit afgevraagd hoe een index achterin een boek terecht komt.’ Totdat ik zelf ging indexeren, had ik had in mij die vraag ook nooit gesteld. Een index is een vrij onopvallend onderdeel van een boek, meestal een non-fictieboek. Als het goed is, leidt het je efficiënt naar waarnaar je op zoek bent. Maar voor de index is zeker geen hoofdrol weggelegd.
Een index die goed elkaar steekt, lijkt ook vrijwel moeiteloos tot stand te zijn gekomen. Maar schijn bedriegt. Het maken van een index-structuur en het selecteren van zoektermen vergt menselijke denkkracht. Een computer begrijpt geen context en heeft om die reden nog nooit een zinnige index gemaakt.
De Etty Hillesum Studies
De index van de delen 1 t/m 10 van de Etty Hillesum Studies heb ik gemaakt als vrijwilligster bij het EHOC (Etty Hillesum Onderzoek Centrum) . Het leek me een handig hulpmiddel voor Etty Hillesum onderzoekers en geïnteresseerden, om de EHS-serie via een index doorzoekbaar te maken. Gelukkig was de toenmalige directeur van het EHOC, Klaas Smelik, dat met mij eens.
Indexeren begint met het lezen van de tekst en begrijpen wat er staat. Vervolgens probeer je de essentie eruit te halen, en selecteer je die termen waarvan je verwacht dat de lezer/gebruiker ze zal willen opzoeken. Het selecteren van zoektermen is een vrij subjectief proces, geen twee indexers zullen van dezelfde tekst precies dezelfde index maken. Je kunt er eindeloos over nadenken, discussiëren en puzzelen. In dit geval had ik geen deadline van een uitgever en kon ik in alle rust mijn gang gaan. In mijn bestaan als freelancer heb ik die luxe niet.
Meer weten
Wie meer wil weten over indexeren verwijs ik graag naar de website van de Britse Society of Indexers. De EHS-index heb ik gemaakt met het doel dat deze beschikbaar zou zijn voor iedereen. Dit doel is nu gerealiseerd met deze online publicatie. Dat doet mij deugd, en ik hoop dat de onderzoeker/geïnteresseerde lezer het als een nuttig zoekinstrument zal ervaren. Feedback is daarbij altijd welkom via info@ehoc.nl
- Zie hier voor de pdf : Index1tm10.
- Zie over het Jaarboek dat inmiddels aan zijn tweede serie is begonnen de website Cahiers Etty Hillesum. En meer specifiek over het jaarboek hier.
