Deze pagina gaat over Hella Haasse Italiaanse vertalingen van haar werk. Maar eerst geef ik enkele biografische notities. Zij werd geboren in Batavia (nu Jakarta) in Nederlands-Indië op 2 februari 1918. Haar roepnaam Hella vervangt Hélène Serafia. Lager onderwijs ontving Hella in Nederland van 1920 tot 1928, met een korte onderbreking van 1922-1923. De middelbare school doorliep zij in Nederlands-Indië, dat zij in 1938 verliet om in Amsterdam Scandinavische letterkunde te gaan studeren. Meer biografische gegevens zijn ruimschoots voorhanden op Nederlandse websites.
Hella Haasse en Rome
De schrijfster wijdde een flink aantal pagina’s aan de Heilige Stad. De eerste keer na de reis die haar in de zomer van 1951 naar Rome voerde. Ze reisde samen met haar echtgenoot. De terugreis ging over de via Cassia door Noord-Latium met een stop bij het meer van Bolsena. Vervolgens reden zij door naar Toscane, waarbij ze de steden Siena en Florence aandeden. Haasse legde haar ervaringen neer in Klein reismozaïek: Italiaanse impressies. Het boekje verscheen in 1952. De eerste 35 bladzijden gaan over Rome.
Haar tweede project werd de roman De scharlaken stad, eveneens uit 1952. Het verhaal speelt zich hoofdzakelijk af in het 16e eeuwse Rome. Haar derde roman krijgt de titel Een nieuwer testament. Haasse voert ons mee naar Rome in het jaar 417 en dateert heel precies de tijd van handeling: 5 en 6 juli.
Haasse’s werk in Italië
De Nederlandse schrijfster Hella Haasse heeft een warm onthaal gekregen bij Italiaanse lezers. Zoals men uit het hieronder opgenomen overzicht kan opmaken, werd met name haar fictie vertaald. Haar debuut Oeroeg verscheen overigens pas in 2017 in het Italiaans (n° 13). Aanvankelijk werden haar romans door uitgeverij Rizzoli (nrs 1, 3, 4 en 6) op de markt gebracht. Vanaf 1996 komen haar boeken bij de eveneens Milanese uitgeverij Iperborea uit. Eén titel (n° 2) vond onderdak bij de Turijnse uitgeverij Lindau.
Haasse in een Nederlandse bibliotheek op de Janiculum in Rome
In het Romeinse Istituto Italiano di Studi Germanici, het IISG, biedt gastvrijheid aan een klein fonds van werken van Nederlandse schrijfsters en schrijvers. Het gaat om 2810 nummers waaronder enkele tientallen vertalingen in het Italiaans. In ‘normale’ tijden kan men terecht in de leeszaal van het IISG. Hoe dit fonds hier terecht is gekomen, stel ik nog wel eens aan de orde. Van Hella Haasse zijn 33 titels aanwezig, plus een nummer van het literaire tijdschrift Bzzlletin uit 1981, waarin een interview met haar is opgenomen.
Hella Haasse Italiaanse vertalingen van haar werk
- Vagando per una selva oscura, Milaan: Rizzoli, 1991. 2e druk Milaan: Fabbri, 2002. Omslag-it. Vertaling: Cristina Hess. Oorspr. Het woud der verwachting, 1949. Amsterdam: Rainbow Pockets 2009: Omslag-nl.
- Il lago degli spiriti, Turijn: Lindau, 1992. Oorspr.
- Il profumo di mandorle amare, Milaan: Rizzoli, 1993. Omslag-it. Vertaling: Cristina Hess. Oorspr. Een nieuwer testament, Amsterdam: Querido, 1966. Omslag-nl.
- I signori del tè, Milaan: Rizzoli, 1994. Omslag-it. Vertaling: -. Oorspr. De heren van de Thee, Amsterdam: Querido, 1992. Omslag-nl.
- Di passaggio, Milaan: Iperborea, 1996. Omslag-it. Vertaling: Laura Pignatti. Oorspr. Transit, Amsterdam: Querido, 1994. Boekenweekgeschenk 1994. Omslag-nl. Pignatti schreef ook de inleiding op haar vertaling.
- La signora Bentinck, Milaan: Rizzoli, 1997. Omslag-it. Vertaling: -. Oorspr. Mevrouw Bentinck of Onverenigbaarheid van karakter.
- La fonte nascosta, Milaan: Iperborea, 1997. Omslag-it. Vertaling: Laura Pignatti. Oorspr. De verborgen bron, 1950. Omslag-nl. Pignatti schreef ook de inleiding op haar vertaling.
- Le vie dell’immaginazione, Milaan: Iperborea, 2001. Omslag-it. Vertaling: Laura Pignatti. Oorspr. De wegen der verbeelding, 1983. Omslag-nl.
- La pianista e i lupi, Milaan: Iperborea, 2003. Omslag-it. Vertaling: Lisetta Figurelli. Oorspr. Fenrir: een lang weekend in de Ardennen, 2000. Omslag-nl. Met een nawoord van Franco Paris.
- Tiro ai cigni, Milaan: Iperborea, 2004. Omslag-it. Vertaling: L. Pignatti. Oorspr. Zwanen schieten, 1997. Omslag-nl.
- L’anello della chiave. Milaan: Iperborea, 2006. Omslag-it. Vertaling: Franco Paris. Oorspr. Sleuteloog, 2002. Omslag-nl.
- Genius loci, Milaan: Iperborea, 2011. Omslag-it. Vertaling: Laura Pignatti. Oorspr.
- L’amico perduto, Milaan: Iperborea, 2017. Omslag-it. Vertaling: Fulvio Ferrara. Oorspr. Oeroeg, 1949. Omslag-nl.
Aantekeningen bij Hella Haasse Italiaanse vertalingen
- Margot Dijkgraaf: Levensbericht. Op de website van de Digitale Bibliotheek Nederland is over Haasse veel materiaal voorhanden.
- Pagina wikipedia Nederlands.
- Een artikel in de Groene, klik hier.
- Interview met Aleid Truijens klik hier.
