Het onderstaande interview met Pasolini’s moordenaar Pino Pelosi werd in 1984 gepubliceerd in een bundel teksten over Pasolini uitgegeven in Amsterdam (zie onder voor de details. De geïnterviewde Pelosi overleed in 2017. In de jaren na zijn vrijlating (1983) heeft hij de versie waarop het vonnis steunde meermalen gewijzigd. Hij vertelde dat anderen de daders van de moord waren. De meeste mensen uit de kring rondom Pasolini geloofden niet dat Pelosi de moordenaar was. Er bestaat echter geen andere juridische waarheid dan de genoemde. Het hoogste gerechtshof stelde vast dat ‘het buitengewoon onwaarschijnlijk is, gezien alles dat werd gezegd, dat Pelosi een of meer mededaders had’ («estremamente improbabile, per tutte le cose dette, che Pelosi possa avere avuto uno o più complici»). Pelosi sprak nog in 2011 over een vijftal mannen die de moord zouden hebben gepleegd.
Hieronder geeft ik de vertaalde tekst van het interview dat Andrea Pini hield met Pino Pelosi, inclusief de twee korte inleidende alinea’s. De paragraafnummers zijn van mij.
Dood door geweld: Interview met Pino Pelosi
Het gerechtshof waaronder minderjarigen vallen, veroordeelde in het voorjaar van 1976 Pino Pelosi tot 9 jaar en 7 maanden gevangenisstraf voor moord met voorbedachte rade op Pier Paolo Pasolini. Het hoger beroep en het Hof van Cassatie bevestigden dat vonnis en daarmee het feit dat Pino Pelosi in de nacht van wèl alleen met Pasolini was geweest.
Pelosi werd half 1983, na 8 jaar dus, voorwaardelijk vrijgelaten. Bijgaand interview, afgenomen door Andrea Pini van het Italiaanse blad Babilonia, vond plaats in een klein parkje van de Romeinse wijk Garbatella, op 13 mei 1983 om 10 uur ’s morgens. Telefonisch had Pino nog gevraagd: ‘Heb je poen bij je?
1
Pino, hoe oud ben je?
Bijna vijfentwintig.
Hoeveel daarvan heb je in de gevangenis doorgebracht?
Zowat acht jaar.
Heeft de gevangenis je veranderd?
Ik ben erdoor veranderd, in goede als slechte zin. Ik ben er slechter door geworden, al lukt het me niet om ècht kwaadaardig te zijn, want eigenlijk ben ik een goed mens. Maar ik ben ook ten goede veranderd, omdat ik er rijper door ben geworden. Ik betreur het dat er iemand dood is en dat dat door mij komt vind ik nog erger. Maar ja, ik was op het verkeerde pad, ik had al drie keer in de gevangenis gezeten… En het had slechter kunnen aflopen.
In de gevangenis, waarom?
Voor diefstal en poging tot diefstal.
Stal je om aan drugs te komen?
Nee, drugs interesseerden me niet en nog steeds niet trouwens. Hooguit een jointje.
Wie was jij? Wat deed je als jongen van zeventien?
Ik was een jongen uit een ‘borgata’ (wijk vlak buiten de stad), ik had gewerkt, maar toen niet meer. En ik had geld nodig. Ik hing met wat vrienden op de Piazza Bologna rond. We gingen naar familiefeestjes en soms naar de disco, heel gewoon. Allemaal goeie jongens.
Met wie ging je stelen?
Ik had een vriend in die groep, je kent dat wel, je wilt uit die wijk, je ziet anderen met een Vespa en je wilt er óók een, al moet je hem stelen.
2
Wat wist je toen van homoseksualiteit?
Dat het niet deugde. Ik kende geen homo’s en ging niet met ze om. Ik had nooit een ervaring op dat gebied gehad.
Maar in Rome hebben bijna alle jongens toch wel ervaringen met flikkers of met elkaar?
Mij interesseerde dat niet.
Hoe zat dat dan met seks?
Seks was belangrijk en nu nog, trouwens.
Denk je dat je in een samenleving die homoseksualiteit als iets heel gewoons zoo beschouuien ook een homo zoo hebben vermoord?
Ik hou niet van het woord vermoorden. Ik ben verantwoordelijk voor de onopzettelijke dood van Pasolini. Als ik in nood ben, probeer ik me te verdedigen. Met iemand omgaan best, maar als iemand me wil pakken, dan antwoord ik met geweld. Pasolini gebruikte geweld, die keer. Hij wilde me verkrachten en ik vreesde zelfs dat hij me zou doden.
Wilde hij je verkrachten of doden?
Hij wilde me verkrachten, maar ik weet niet wat hij daarna wou! Misschien had hij me neergeknuppeld en als ik dan bewusteloos zou zijn, had-ie me verkracht. Ik heb m’n instinct gevolgd: ik voelde een stok achter me en ik heb gereageerd. Ik heb geprobeerd te vluchten en toen vond hij me terwijl ik aan het pissen was…
Je vluchtte al pissend?
Nee. Ik was uit de auto gestapt om te pissen, nadat Pasolini me gepijpt had. En daarna heb ik die stok gevoeld.
Maar had Pasolinije tot dat ogenblik beledigd of bedreigd? Had hij de indruk gegeven geweld te gaan gebruiken?
Nee, we hadden het daar niet over gehad. Hij deed heel gewoon. We hadden over koetjes en kalfjes gepraat.
3
En wat wilde jij toen?
Ik wilde het geld en naar huis terug. Maar ineens voelde ik die stok en ik begreep er niets meer van, kan je je voorstellen. Een jochie van zeventien en een volwassene die hem wil slaan en die hem wil doden!
Hoe hadden jullie elkaar ontmoet?
Ik ging naar de film met drie vrienden, in de buurt van het stazione…
Je was in het park van de Piazza dei Cinquecento? (bekende homo-cruise plek)
Nee, ik stond in een portiek en we overlegden of we naar de ‘Moderno’ of naar de ‘Modernetta’ zouden gaan, daar draaiden ze…
En toen kwam Pasolini?
Ja, hij vroeg me even mee te gaan voor een ritje en ik zei: ‘Oké, laten we gaan’. .
Voor niks?
Voor geld. We hadden 20.000 lire afgesproken. Die had ik nodig omdat mijn Vespa stuk was.
Geen geld, geen hoererij?
Inderdaad. Maar ik hou niet van dat woord, en ook niet van flikker. Ik geef de voorkeur aan ‘gay’. En wat voor hoererij dan? Ze zeiden dat ik de hoer speelde en het is godverdomme niet waar. Ze hebben een heleboel lullige dingen gezegd, allemaal. Ik heb zelfs de RAl (de Italiaanse TV) een proces aangedaan, weet je, omdat ze in een speciale uitzending hadden gezegd dat we met andere mensen het misdrijf hadden gepleegd. En ik was dan de stomste geweest! Als we echt met een groep waren geweest, was ik daar dan gebleven om me te laten pakken? De rest op de vlucht en ik was daar achtergebleven?
4
Maar waarom wil je de schuld alleen op je nemen?
Omdat ik duidelijk wilde maken, dat de provocatie van de kant van Pasolini kwam en omdat de moord daardoor veranderde in doodslag door schuld. Maar ja, ze hebben opzet aangenomen.
In een interview heb je gezegd dat het boek van Dario Bellezza Morte di Pasolini [De dood van Pasolini] je beviel. Waarom?
Ik vond het leuk, omdat hij van leer trok tegen die vier hansworsten die tégen mij schreven. Want hij is ook van idee veranderd. Ten tijde van het proces kwam hij elke dag op bezoek, om de ‘Pasoliniaanse schoonheid’ te bewonderen. Nu gelooft zelfs hij niet meer aan politiek als beweegreden. Ik wist zelfs nauwelijks waar het over ging; hoe kan een knul van zeventien iets met politiek te maken hebben? Aan politiek had ik nooit gedaan, zelfs nu nog niet. Ik vond het wel prettig een praatje met die man te maken.
Wat voor effect heeft nu een homo op jou?
Natuurlijk, als ik op straat loop en merk dat ik gevolgd wordt, ga ik de andere kant op. Niet dat ik homo’s haat. Ik wil ook niet dat ze tegen mij zijn.
5
Hoe sta je tegenover homoseksualiteit?
Vroeger zeiden we dat het een ziekte was. Nu denk ik dat het een keus van iemand is om zo te leven.
Dat wil zeggen dat jij die keus zou kunnen maken?
Nou, ik denk dat een man diep kan vallen! Nou ja! Laten we maar zeggen, dat het iedereen kan overkomen, man, vrouw, volwassen of zelfs op je tachtigste!
Als dat zo is, waarom zijn er dan zoveel mensen (en de maatschappij in het algemeen) zo gewelddadig tegen homo’s?
Sommige mensen zijn gewelddadig uit plezier, ze willen zich vermaken. Ik ben nooit zo geweest. Waarom zou je mensen lastig vallen?
En degenen die flikkers en travestieten lastig vallen?
Als je een beetje intelligent bent, ook al ben je zestien, pleeg je geen agressie. Alleen als je een gaatje in je hoofd hebt, doe je zulke dingen.
Maar waarom dan in het bijztmder homo’s?
Maar ik geloof dat zulke mishandelingen ook tegen andere mensen bestaan. Misschien wel meer tegen gays. En ik denk dat dat zo is, omdat het mensen geleerd wordt gays lastig te vallen. Dat geldt niet voor mij, ik ben niet zo.
6
Maar je hebt toch een homo vermoord?
Maar ik wist niet dat hij dood was! Ik heb hem een klap met een stuk hout gegeven en ben er toen (in Pasolini’s auto, red.) vandoor gegaan. Ik heb hem daar kreunend achtergelaten. En daarbij kwam: ik ken Ostia niet, ik was er nooit geweest. Waar kon ik lopend naartoe? Om twee uur ’s nachts?
Pino, vind je dat je een rechtvaardige straf hebt gekregen?
Nee. Ik heb teveel betaald. Qua straf, maar vooral moreel. Ik zei het al, ik ben eigenlijk heel zuiver. Ik was onvolwassen, de rechtbank zei dat zelfs. Iedereen heeft er een troep van gemaakt, de justitie inbegrepen. Ik heb dat allemaal in mijn boek verteld. Wist je dat ik een boek heb geschreven?
Ik moet wel zeggen, dat het allemaal erger had kunnen aflopen.
Hoezo dan?
Als me hetzelfde met een onbekende was overkomen, had ik een zwaardere boete moeten betalen. Iedereen wist immers, dat Pasolini homo was. Maar wie had geloofd dat een onbekende mij had willen verkrachten?
Stel je iets absurds voor: hetzelfde doet zich weer voor en je hebt maar twee mogelijkheden…
Hé, je moet de situatie zien. Het gaat niet om woorden. Ik accepteer zoiets niet: ik zou instinctief reageren, mij met hand en tand verzetten… Natuurlijk, met een revolver tegen mijn slaap zou ik toegeven, maar daarna zou ik hem zeker zoeken en een mes in de keel kan niemand eruit halen!
Zo, dus je kont is een mensenleven waard?
Zulke dingen mag je niet zeggen. Je moet niet slecht over mij gaan denken. Denk je dat ik achter loop, met dat taboe?
7
En je boek?
Dat zijn jeugdherinneringen en ik vertel over wat er gebeurd is tot aan mijn voorwaardelijke vrijlating. Er staan ook twee gedichten in, weet je, over de gevangenis: ‘Mevrouw Hoop’ en ‘Hels Wachten’. Nu is het wachten op een uitgever. Ik heb het boek niet alleen om het geld geschreven, maar ook om mijn kijk op de zaak te kunnen geven. Zoals die anderen ook gedaan hebben. Belezza heeft trouwens ook geld aan z’n boek verdiend, of niet soms?
Heb je in de gevangenis veel brieven gekregen?
Een hoop mensen hebben me geschreven. En een leraar uit La Spezia wilde me helpen door naar de Paus te schrijven om me vrij te krijgen. Een meisje stuurde me 1000 lire, andere meisjes stuurden haarlokken. Een Napolitaanse signora schreef me: ‘Ik ben verliefd op je, zodra je vrij bent kom dan naar Napels, ik zal je geld geven.’ Maar ik walg daarvan. Heb ik haar ooit gezien? Eerst moet ze zichzelf maar eens laten zien!
En geen brieven van homo’s?
Eén keer een cartolina van ‘Twee flikkers van de Piazza Navona’ die zeiden: ‘Maak dat je uit onze buurt blijft!’ Ken ik ze, die twee?
Wanneer was dat?
Tijdens het proces.
En wat nog meer?
Iemand uit Mexico vroeg om een foto met handtekening. En iemand uit Colombia, uit Pakistan (een Italiaanse), een hoogleraar uit Brazilië die zei dat er meisjes waren die met me wilden trouwen.
Heeft er ooit iemand geschreven dat het goed was dat je een homo hebt gedood?
Nee, nooit.
En de gevangenis?
Die wens ik niemand toe, mijn ergste vijand niet. Maar iedereen zou eigenlijk één jaar in de gevangenis moeten zitten om iets in hun hoofd te stampen. Er lopen zoveel mensen rond die niets in hun hoofd hebben. Trouwens, ik was net zo.
Aantekeningen bij het Interview met Pasolini’s moordenaar Pino Pelosi
- Uit: Babilonia, I (1983) 6, pp. 10-12. Vertaald door Michel Vassallucci (1961-1994) en Lex Spaans.
- Over Pelosi deze pagina wikipedia.
