Deze serie biedt een overzicht van de belangrijkste gebeurtenissen die jaarlijks vanaf 1870 tot en met 1946 in de Italiaanse hoofdstad plaatsvonden. Elk jaar heeft zijn eigen pagina met een korte inleiding en een lijstje met de belangrijkste dagen. In enkele gevallen maak ik onder het hoofdje ‘Elders’ melding van gebeurtenissen op andere plaatsen in het land. De pagina sluit af met ‘Aantekeningen’ waarin opmerkingen en literatuur zijn opgenomen. De onderstaande overzichtspagina geeft de links naar elk afzonderlijk jaar. Maar de pagina’s ‘Rome 1870-1946 jaarlijkse kalender’ zijn ook onderling gelinkt. Tussen haakjes het aantal vermelde dagen in dat kalenderjaar. Het Calendarium is een work in progress.
Van 1870 tot 1909
Van 1910 tot 1945
1930 (8)
1931
1932
1933
1934
1935
1936
1937
1938
1939
1940
1941
1942
1943
1944
1945
1946
Verantwoording
Italië voltooit in 1870 zijn staatkundige eenwording met de inname van de stad. 1870 is dus het ideale begin van deze serie, want dan begint wat men wel noemt het Derde Rome. Ik sluit de serie af met het laatste jaar van het Italiaanse koninkrijk.
Hoewel Rome het centrale thema is van dit Kalendarium zal de bezoeker bemerken dat er vele lijnen lopen naar de rest van het land.
In alle teksten worden uit respect de namen van personen in hun oorspronkelijke vorm geschreven. Dus koning Vittorio Emanuele en niet Victor Emanuel.
Aantekeningen bij Rome 1870-1946 jaarlijkse kalender
- De trap naar de Capitolijn noemt men in het Italiaans ook wel ‘cordonata’, omdat hij behalve te voet ook per paard kan worden bestegen. De afbeelding boven het artikel is van het schilderij Festa di Calendimaggio in Campidoglio. Agostino Tassi was de schilder (1578-1644). Zie wikipeda hier (it)
- Het materiaal voor de jaarlijsten vind ik in historische standaardwerken en monografiën. Behulpzaam is ook de Enciclopedia Treccani, zowel online als op papier. En niet te vergeten wikipedia. Het boek van Claudio Rendina, Roma giorno per giorno, Rome: Newton & Compton, 2008 bracht mij op het idee. In 1979 verscheen als onderdeel van de Grande Dizionario Enciclopedico een deel met de titel Cronologia Universale: Dalla Prestoria all’Età Contemporanea. Het boekwerk bevat 35.000 ingangen en een gedetailleerde analytische index. Turijn: UTET, 1979. Pp. 1273.
- Zie hier voor een artikel over Chronologie als hulpwetenschap voor de geschiedschrijving. En hier voor een handig overzicht van de Timelines.
- Over deze periode van de Italiaanse geschiedenis bestaan twee recente Nederlandse monografieën. Beide boeken behandelen ook de naoorlogse periode, die van het contemporaine Italië.
- Jaap van Osta, Een geschiedenis van het moderne Italië: De wording van een natie (1861-2011). Amsterdam: Wereldbibliotheek, 2020.
- Pepijn Corduwener en Arthur Weststein, Het Italiaanse experiment: Een nieuwe geschiedenis van modern Italië. Amsterdam: Prometheus, 2021.